دستگاه های پر کاربرد بیمارستانی و آزمایشگاهی
تجهیزات آزمایشگاهی و بیمارستانی شامل دستگاهها، ابزارها و تجهیزاتی است که برای تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریها استفاده میشود. این تجهیزات میتوانند شامل دستگاههای پزشکی مانند اکسیمتر، فشارسنج، الکتروکاردیوگرافی، سونوگرافی، رادیولوژی، توموگرافی، سیتموگرافی و دستگاههای تصویربرداری مانند ایکسری، مغناطیسی تصویربرداری (MRI) و سیتیاس (CT) باشد.
دیگر تجهیزات آزمایشگاهی شامل دستگاههایی مانند اسپکتروفتومتر (spectrophotometer)، سانتریفیوژ (centrifuge)، مایکروسکوپ (microscope)، هماتولوژی (hematology) و بیوشیمی (biochemistry) است.
همچنین تجهیزات بیمارستانی شامل تجهیزاتی مانند تخت بیمار، مانیتور قلب، تجهیزات تنفسی، پمپهای انفوزیون، وسایل جراحی و مصرفی مانند سوزن، کاتتر، بندهای جراحی، گازهای آنستزی، ماسکهای جراحی و دستکشهای پزشکی نیز هستند.
تجهیزات آزمایشگاهی و بیمارستانی برای پشتیبانی از تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماریها از اهمیت بسیاری برخوردارند و باید با دقت و با رعایت استانداردهای بهداشتی و ایمنی، تهیه و استفاده شوند.
معرفی تجهیزات آزمایشگاه پزشکی
تجهیزات آزمایشگاه پزشکی شامل دستگاهها، تجهیزات و وسایلی است که برای تشخیص بیماریها و ارزیابی وضعیت سلامت بیماران در آزمایشگاههای پزشکی استفاده میشوند. در ادامه به معرفی برخی از این تجهیزات پرکاربرد در آزمایشگاه پزشکی میپردازیم:
دستگاه الایزا ریدر
دستگاه ELISA Reader یا ELISA Plate Reader، یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای اندازهگیری شدت رنگ و انتقال نور در پلاکهای ELISA استفاده میشود. این دستگاه با استفاده از یک سیستم فوتومتری و یا رادیومتری، به تحلیل و اندازهگیری سیگنالهای مربوط به آنتیژن-آنتیبادی در ELISA میپردازد.
در یک آزمایش ELISA، پلاکهای ELISA حاوی نمونههای آزمایشی به یک ماده حامل آنتیبادی چسبانده شدهاند. سپس، آنتیبادی دومی که با یک رنگ سازگار است، به آنها افزوده میشود. این فرایند باعث تشکیل یک کمپلکس آنتیژن-آنتیبادی با رنگ شدن و یا فلورسانس میشود. سپس، پلاکهای ELISA با استفاده از دستگاه ELISA Reader اسکن میشوند و شدت رنگ و یا نور انتقال داده شده به وسیله نرمافزارهای مرتبط، برای تشخیص حضور و شدت آنتیبادیها در نمونه مورد بررسی، اندازهگیری میشوند.
از دستگاه ELISA Reader برای تشخیص و تشخیص بیماریهای مختلف مانند ایدز، هپاتیت، سرطان، بیماریهای قلبی، بیماریهای مربوط به المانهای خونی و سایر بیماریهای مرتبط با سیستم ایمنی استفاده میشود. همچنین، این دستگاه در تحقیقات بیولوژیکی و داروسازی نیز استفاده میشود.
دستگاه بیوشیمی آزمایشگاهی
دستگاه بیوشیمی، یک دستگاه آزمایشگاهی است که برای اندازهگیری غلظت ویژگیهای شیمیایی مانند پروتئین، انزیم، لیپید، گلوکز و دیگر فراموش نشدنیهای بیوشیمیایی در نمونههای بدنی و نمونههای محیطی استفاده میشود.
دستگاههای بیوشیمی مانند دستگاه هیتاچی (Hitachi), دستگاه میندری (Mindray), دستگاه BT و دستگاه های مشابه، تجهیزات پرکاربرد در آزمایشگاه های بیوشیمی هستند. این دستگاهها معمولاً از فناوری های کروماتوگرافی گازی، کروماتوگرافی مایع، الکتروفورز، و اسپکتروفتومتری جذب جرمی برای جداسازی و تعیین ترکیبات شیمیایی در نمونه استفاده میکنند.
از این دستگاهها در بسیاری از آزمایشگاههای بیوشیمیایی استفاده میشود، برای مثال در آزمایش خون و شناسایی بیماریهای قلبی، شناسایی بیماریهای کبدی، شناسایی بیماریهای کلیوی، شناسایی بیماریهای دیابت و تعیین سطح لیپیدها و همچنین برای مانیتورینگ بیماران در مراکز درمانی و بیمارستانها.
اسپکتروفتومتر
Spectrophotometer دستگاهی است که برای تعیین غلظت یا جذبنمودن مواد شیمیایی در نمونههای آزمایشگاهی استفاده میشود. این دستگاه برای انجام آزمایشات بیوشیمیایی، هورمونی و ایمنولوژیکی بسیار مفید است.
سانتریفیوژ
Centrifuge دستگاهی است که برای جداسازی اجزای مختلف یک ماده به کمک نیروی گرانشی استفاده میشود. سانتریفیوژ برای جداسازی سلولها، پلاسما، سلولهای خونی و ذرات مختلف دیگر در نمونههای آزمایشگاهی استفاده میشود.
مایکروسکوپ (میکروسکوپ)
Microscope دستگاهی است که برای بررسی نمونههای کوچک و اجزای بدن بصری استفاده میشود. این دستگاه برای تشخیص بیماریهای خونی، سلولی، بافتی و مولکولی بسیار مفید است.
هماتولوژی
Hematology دستگاهی است که برای تعیین تعداد سلولهای خونی، اندازه و شکل آنها و مقدار هموگلوبین و هماتوکریت در خون استفاده میشود.
در آزمایشگاههای تشخیص طبی، از وسایل و تجهیزات مختلفی برای تشخیص بیماریها و تعیین درمان استفاده میشود. برخی از وسایل و تجهیزات پراستفاده در آزمایشگاههای تشخیص طبی عبارتند از:
دستگاههای آزمایش خون
شامل دستگاههای اندازهگیری هموگلوبین، آزمایشهای کلیوی و کبدی، تستهای شناختی، آزمایشهای خون و سایر آزمایشهای شیمیایی که به منظور تشخیص بیماریهای خاص مورد استفاده قرار میگیرند.
تجهیزات بخش های آزمایشگاهی
از جمله تجهیزات نمونه برداری، پرده هوا، ابزار برش، لوله ها و پتریها و محیط کشت و سایر تجهیزات مربوط به بخش آزمایشگاهی.
وسایل ایمنی و محافظ
شامل دستکش، عینک، ماسک، پوشش بدن و سایر وسایل ایمنی که برای حفاظت از کارکنان آزمایشگاه در برابر احتمال آلودگی و خطرات مختلف استفاده میشوند.
مواد شیمیایی
شامل مواد شیمیایی مختلفی مانند رنگها، کلریدها، بریدهها، مواد ضد عفونی کننده و سایر مواد شیمیایی مورد استفاده در آزمایشگاههای تشخیصی.
دستگاه سانتریفیوژ
دستگاه سانتریفیوژ یک وسیله آزمایشگاهی است که برای جداسازی اجزای مختلف محلولها بر اساس وزن مولکولی و یا چگالی آنها، به کار میرود. این دستگاه با ایجاد نیروی چرخشی سریع، ترکیبات مختلف یک نمونه را با توجه به ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی آنها، از هم جدا میکند. در آزمایشگاههای پزشکی، سانتریفیوژ برای جداسازی سلولها و بررسی اجزای خون، جداسازی پروتئینها و اسیدهای نوکلئیک، تمیز کردن رویههای سلولی و انجام آزمایشات بیوشیمیایی و میکروبیولوژیکی بکار میرود.
انکوباتور
انکوباتور دستگاهی است که برای تکثیر و رشد سلولها، باکتریها، قارچها و سایر میکروارگانیسمها در شرایطی که در آنها دما، رطوبت و گازها بهینه باشند، به کار میرود.
بن ماری
بن ماری دستگاهی است که برای تشخیص و روشن شدن باکتریهایی که در نمونههای پزشکی موجود هستند، به کار میرود. در این دستگاه، محیط غذایی حاوی نوعی رنگ آمینه به نمونه اضافه میشود و در دمای مناسب، تا ۴۸ ساعت قرار میگیرد. در صورت وجود باکتری در نمونه، باکتریها به رنگ آمینه واکنش نشان میدهند و از رنگ به رنگ قرمز تغییر میکنند.
شیکر آزمایشگاهی
شیکر آزمایشگاهی دستگاهی است که برای تکثیر، رشد و تولید سلولها، باکتریها و سایر میکروارگانیسمها در شرایطی که در آنها تکان و ترکیب نمونهها اهمیت دارد، به کار میرود. شیکرها با حرکت دورانی و شدت تکانهای مختلف، شرایط بیوشیمیایی و فیزیکی محیط را برای رشد و تکثیر سلولها بهینه میکنند.
هات پلیت
هات پلیت دستگاهی است که برای گرم کردن، نگهداری و تغییر دمای نمونههای آزمایشی در شرایطی که در آنها نمونه باید در دمای خاصی نگهداری شود، به کار میرود.
کانتر هماتولوژی
کانتر هماتولوژی دستگاهی است که برای شمارش و اندازهگیری تعداد سلولهای خون و سایر فرآیندهای خونی مورد استفاده قرار میگیرد.
دستگاه های آزمایشگاهی
مشاهده همهآشنایی با لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی
لوازم و تجهیزات آزمایشگاهی، از ابزارها و تجهیزاتی است که برای جمعآوری، پردازش و تحلیل نمونههای بیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی در آزمایشگاههای علوم پایه و پزشکی استفاده میشوند. این لوازم و تجهیزات شامل دستگاههای اندازهگیری، ابزارهای جمعآوری نمونه، وسایل آزمایشگاهی و مواد شیمیایی است.
تجهیزات اندازهگیری مانند سنجش دما و رطوبت، pH متر، سنجش فشار، سنجش جریان، سنجش ترازو، سنجش ولتاژ و جریان، سنجش اندازه ذرات، دستگاه های کروماتوگرافی، دستگاه های الکتروفورز، دستگاه های سپتوم و ... می باشند.
تجهیزات جمعآوری نمونه شامل دستگاه های گیرنده نمونه، دستگاه های جمعآوری خون، دستگاه های جمعآوری ادرار، دستگاه های جمعآوری مدفوع، دستگاه های جمعآوری بافت و ... هستند.
لوازم وسایل آزمایشگاهی شامل ظروف آزمایشگاهی مانند بالن، کنی، فلسک، انجماد کن، دستکش، لباس کار، کلاه، عینک، ماسک، بوتهای آزمایشگاهی و ... میباشد.
مواد شیمیایی آزمایشگاهی نیز شامل محلولهای شیمیایی، اسیدها، بازها، نمکها، اتانول، الکل، مایعهای تمیز کننده و ... میباشد.
همه این تجهیزات و لوازم برای انجام آزمایشهای مختلف و بررسیهای مورد نیاز در زمینه های مختلف علمی، به کار می روند.